چرا آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D انجام می شود؟

تست ۲۵ هیدروکسی ویتامین D بهترین راه برای نظارت بر سطح ویتامین D است. مقدار ۲۵ هیدروکسی ویتامین D در خون شما به خوبی نشان می دهد که بدن شما چقدر ویتامین D دارد. این آزمایش می تواند تعیین کند که آیا سطح ویتامین D شما خیلی زیاد یا پایین می باشد. این آزمایش به عنوان آزمایش ویتامین D 25-OH و تست کلسیدیول 25-هیدروکسی کوله کلسیفورول نیز شناخته می شود. این می تواند شاخص مهمی از پوکی استخوان (ضعف استخوان) و راشیتیسم (ناهنجاری استخوان) باشد.

ویتامین D به جذب کلسیم در بدن کمک می کند تا استخوان های قوی در طول زندگی شما حفظ شوند. هنگامی که اشعه ماوراء بنفش خورشید جذب پوست شما نمی شود، بدن ویتامین D تولید می کند. از دیگر منابع خوب این ویتامین می توان به ماهی، تخم مرغ و محصولات لبنی غنی شده اشاره کرد. همچنین به عنوان یک مکمل غذایی موجود است.

قبل از اینکه بدن بتواند از ویتامین D استفاده کند باید چندین فرآیند را در بدن شما طی کند. اولین تحول در کبد رخ می دهد. در اینجا، بدن شما ویتامین D را به یک ماده شیمیایی به نام 25-هیدروکسی ویتامین D، که کلسیدیول نیز نامیده می شود، تبدیل می کند.

چرا آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D انجام می شود؟

ویتامین D یک ماده مغذی است که برای سلامت استخوان ها و دندان ها ضروری است. دو نوع ویتامین D وجود دارد که برای تغذیه مهم هستند: ویتامین D2 و ویتامین D3. ویتامین D2 عمدتاً از غذاهای غنی شده مانند غلات صبحانه، شیر و سایر لبنیات به دست می آید. ویتامین D3 زمانی که در معرض نور خورشید قرار می گیرید توسط بدن شما ساخته می شود. همچنین در برخی غذاها از جمله تخم مرغ و ماهی های چرب مانند سالمون، ماهی تن و ماهی خال مخالی یافت می شود.

در جریان خون، ویتامین D2 و ویتامین D3 به شکلی از ویتامین D به نام 25 هیدروکسی ویتامین D، که به نام 25(OH)D نیز شناخته می شود، تغییر می کنند. آزمایش خون ویتامین D سطح 25(OH)D را در خون شما اندازه گیری می کند. سطوح غیر طبیعی ویتامین D می تواند نشان دهنده اختلالات استخوانی، مشکلات تغذیه، آسیب اندام ها یا سایر بیماری های زمینه ای باشد.

پزشک ممکن است به دلایل مختلف آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D را تجویز کند. نتایج این آزمایش می تواند به آنها کمک کند تا بفهمند که آیا ویتامین D زیاد یا کم در بدن شما باعث ضعف استخوانی یا سایر ناهنجاری ها می شود. همچنین می تواند افرادی را که در معرض خطر کمبود ویتامین D هستند را تحت نظر داشته باشد.

کسانی که در معرض خطر کمبود سطوح ویتامین D هستند، عبارتند از:

• سالمندان
• افراد مبتلا به چاقی
• افرادی که جراحی بای پس معده انجام داده اند.
• افرادی که زیاد در معرض نور خورشید قرار نمی گیرند.
• نوزادانی که فقط با شیر مادر تغذیه می شوند .شیر خشک معمولاً با ویتامین D غنی شده است.
• افرادی که بیماری هایی دارند که روده ها را درگیر و جذب مواد مغذی را برای بدن دشوار می کند، مانند بیماری کرون.

اگر پزشک شما قبلاً کمبود ویتامین D را در شما تشخیص داده باشد و بخواهد ببیند آیا درمان مؤثر است یا خیر، ممکن است از شما بخواهد که آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D انجام دهید.

آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D چگونه انجام می شود؟

پزشک به شما می گوید که چهار تا هشت ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید و ناشتا بمانید. آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D نیاز به آزمایش خون دارد. پزشک شما با استفاده از یک سوزن از ورید بازوی شما خون می گیرد. یک نیش سریع انگشت به احتمال زیاد برای نمونه خون در کودکان و نوزادان کافی است.

ارزیابی نتایج آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D

نتایج به سن، جنس و روش های آزمایشی مورد استفاده بستگی دارد. نتایج همچنین می تواند از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر کمی متفاوت باشد. بر اساس دفتر مکمل های غذایی (ODS)سطح ویتامین D با سطح 25 هیدروکسی در نانومول در لیتر (nmol/L) یا نانوگرم در میلی لیتر (ng/mL) اندازه گیری می شود. نتایج می تواند موارد زیر را نشان دهد:

• کمبود: کمتر از ۳۰ نانومول در لیتر (۱۲ نانوگرم در میلی لیتر)
• کمبود شدید: بین ۳۰ نانومول در لیتر (۱۲ نانوگرم در میلی لیتر) و ۵۰ نانومول در لیتر (۲۰ نانوگرم در میلی لیتر)
• سطوح نرمال: بین ۵۰ نانومول در لیتر (۲۰ نانوگرم در میلی لیتر) و ۱۲۵ نانومول در لیتر (۵۰ نانوگرم در میلی لیتر)
• سطوح بالا: بالاتر از ۱۲۵ نانومول در لیتر (۵۰ نانوگرم در میلی لیتر)

اگر سطح ویتامین D شما پایین است و علائم استخوان درد دارید، پزشک ممکن است اسکن خاصی را برای بررسی تراکم استخوان توصیه کند. پزشکان از این اسکن بدون درد برای ارزیابی سلامت استخوان فرد استفاده می کنند.

سطوح پایین 25-هیدروکسی ویتامین D خون معمولاً به معنای یکی (یا بیشتر) از موارد زیر است:

• شما یک رژیم غذایی متعادل و کامل نمی خورید.
• روده شما ویتامین را به درستی جذب نمی کند.
• شما زمان کافی را در خارج از خانه نمی گذرانید تا سطوح کافی ویتامین D را از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید جذب کنید.

برخی شواهد کمبود ویتامین D را با خطر بیشتر سرطان‌ها، بیماری‌های ایمنی و بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط می‌دانند.

 

خطرات آزمایش ۲۵ هیدروکسی ویتامین D

مانند هر آزمایش خون معمولی، خطرات آزمایش ویتامین ۲۵ هیدروکسی حداقل است و شامل موارد زیر است:

• سبکی سر
• خون ریزی بیش از حد
• احتمال کمی عفونت در جایی که سوزن پوست شما را سوراخ می کند.

ویتامین D برای بدن حیاتی است. کمبود در هر سنی می تواند با بروز برخی عوارض و مشکلاتی همراه باشد. در صورت کمبود شدید، پزشک ممکن است مکمل ها یا سایر گزینه های درمانی را توصیه کند. خوردن غذاهای حاوی ویتامین D علاوه بر افزودن مکمل ها به رژیم شما می تواند به ثابت نگه داشتن سطح ویتامین D شما کمک کند.

سطح بالای ویتامین D خون معمولاً ناشی از مصرف بیش از حد قرص های ویتامین و سایر مکمل های غذایی است. دوزهای بالای ویتامین D می تواند منجر به وضعیتی به نام هیپرویتامینوز D شود. هیپرویتامینوز یک بیماری نادر اما جدی است که می تواند شما را در معرض خطر مشکلات کبدی یا کلیوی قرار دهد.

سطوح بالا به ندرت به دلیل مصرف بیش از حد ویتامین از طریق غذاها یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. پزشک به توضیح نتایج آزمایش شما و تعیین اینکه آیا کمبود ویتامین D دارید یا خیر کمک می کند.

چرا آزمون انجام می شود؟

این آزمایش برای تعیین اینکه آیا ویتامین D در خون شما بسیار زیاد است یا خیلی کم انجام می شود. غربالگری همه بزرگسالان، حتی در دوران بارداری، برای سطوح پایین ویتامین D به طور کلی توصیه نمی شود. با این حال، غربالگری ممکن است در افرادی که در معرض خطر بالای کمبود ویتامین D هستند، مانند افرادی که:

• چاق هستید (یا بر اثر جراحی چاقی وزن کم کرده اید).
• داروهای خاصی مانند فنی توئین مصرف می کنید.
• پوکی استخوان یا استخوان های ضعیف داشته باشید.
• قرار گرفتن در معرض نور خورشید محدود است.
• سن بالای 65 سال (هم تولید ویتامین D پوست و هم جذب روده ویتامین D با افزایش سن کمتر می شود).
• مشکلاتی در جذب ویتامین ها و مواد مغذی در روده خود دارند، مانند کسانی که مبتلا به کولیت اولسراتیو، بیماری کرون، یا بیماری سلیاک هستند.

نتایج عادی آزمایش چگونه است؟

محدوده طبیعی ویتامین D به صورت نانوگرم در میلی لیتر (ng/mL) اندازه گیری می شود. بسیاری از کارشناسان سطح بین 20 تا 40 نانوگرم در میلی لیتر را توصیه می کنند. برخی دیگر سطح بین 30 تا 50 نانوگرم در میلی لیتر را توصیه می کنند.

مثال های بالا اندازه گیری های رایج برای نتایج این آزمایش ها هستند. بازه ی مقادیر متوسط بین آزمایشگاه های مختلف ممکن است به طور نامحسوس متفاوت باشد. برخی از آزمایشگاه ها از اندازه گیری های متفاوتی استفاده می کنند یا نمونه های مختلفی را آزمایش می کنند. در مورد معنای نتایج آزمایش خاص خود و اینکه آیا ممکن است به مکمل های ویتامین D نیاز داشته باشید با پزشک خود صحبت کنید.

بسیاری از مردم با نحوه گزارش این آزمایشات گیج می شوند.

• 25 هیدروکسی ویتامین D3 (کوله کلسیفرول) ویتامین D است که بدن شما ساخته است یا از منابع حیوانی (مانند ماهی چرب یا کبد) یا مکمل کوله کلسیفرول جذب شده است.
• 25 هیدروکسی ویتامین D2 (ارگوکلسیفرول) ویتامین D است که شما از غذاهای غنی شده با ویتامین D گیاهی یا از مکمل ارگوکلسیفرول جذب کرده اید.
• دو هورمون (ارگو و کوله کلسیفرول) به طور مشابه در بدن کار می کنند. مقدار مهم سطح کل 25 هیدروکسی ویتامین D در خون شما است.

نتایج غیرعادی چه چیزی را نشان می دهد؟

سطح پایین تر از حد طبیعی می تواند به دلیل کمبود ویتامین D و ناشی از موارد زیر باشد:

• جذب ضعیف غذا
• بیماری های کبد و کلیه
• کمبود ویتامین D کافی در رژیم غذایی
• استفاده از برخی داروها از جمله فنی توئین، فنوباربیتال و ریفامپین
• عدم قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید، پوست تیره رنگ یا استفاده مداوم از ضد آفتاب با SPF بالا
• جذب ضعیف ویتامین D به دلیل سن بالا، جراحی کاهش وزن یا شرایطی که در آن چربی به خوبی جذب نمی شود.

سطح پایین ویتامین D در کودکان آفریقایی آمریکایی (به ویژه در فصل زمستان) و همچنین در نوزادانی که فقط با شیر مادر تغذیه شده اند، شایع تر است.

سطح بالاتر از حد طبیعی ممکن است به دلیل ویتامین D اضافی باشد، وضعیتی به نام هیپرویتامینوز D. این معمولاً به دلیل مصرف بیش از حد ویتامین D ایجاد می شود. می تواند منجر به کلسیم بیش از حد در بدن شود (هیپرکلسمی). این منجر به بسیاری از علائم و آسیب کلیه می شود.

 

آزمایشگاه تخصصی پانیذ تحت نظارت متخصصین انجمن های چهارگانه آزمایشگاهی و با مشارکت بیش از پنجاه تن از متخصصین علوم آزمایشگاهی استان خراسان بزرگ

• با مجهزترین دستگاههای آزمایشگاهی مرکز تخصصی انجام آزمایشات مولکولی و PCR کویید 19(مورد تایید وزارت بهداشت و شرکت های هواپیمایی)
• انجام آزمایشات عمومی و تخصصی به صورت روزانه
• جوابدهی آنلاین از طریق وبسایت اختصاصی و ارسال اتوماتیک فایل پی دی اف آزمایشات به صورت پیامکی

آدرس:مشهد، خیابان شهید چمران، شهید چمران6/2 (گلستان شرقی)روبروی پارکینگ بیمارستان آریا، ساختمان پورسینا

شماره تماس: 32290961-051